روش لوله گذاری و سیم کشی انواع کلید و پریز

1. لوله گذاری و سیم کشی کلید تک پل

با توجه به شکل زیر، مدار کلید تک پل به این شکل است که از قوطی برق کلید یک لوله به لامپ وصل شده که در داخل آن سه رشته سیم وجود دارد. در داخل قوطی کلید دوسیم آبی رنگ دیده می شود که با نوار چسب به هم دیگر متصل شده اند. اینها سیم های نول هستند و باید به هم وصل شوند تا نول موردنظر به لامپ روشنایی برسد. توجه کنید سیم های نول به ترمینال کلید وصل نمی شوند.

سیم های زرد رنگی که در قوطی با نوار چسب به هم وصل شده اند؛ سیم ارت بوده و برای تامین حفاظت و ایمنی  می باشند و در روشن یا خاموش شدن لامپ دخالتی ندارند و در ترمینال کلید هم وصل نمی شوند.

حال نوبت سیم فاز است. همان طور که می بینید یک سیم قرمز رنگ از لوله ورودی وارد پیچ طلایی رنگ کلید شده است و از پیچ نقره ای رنگ کلید یک سیم قهوه ای رنگ به سرپیچ لامپ وصل شده است و در سرپیچ هم سیم آبی و قهوه ای وصل شده و سیم ارت چون سرپیچ پیچ مجزا برای ارت ندارد وصل نمی شود و به صورت آزاد قرار می گیرد.

طریقه ی نصب کلید تک پل

ابتدا قاب میانی کلید را به وسیله ی فازمتر باز کنید و سپس سیم های مربوطه که در بالا گفته شد را در ترمینال کلید نصب کنید و مکانیزم کلید را در قوطی برق قرار داده و پیچ های چنگه را ببندید تا محکم شود. سپس قاب کلید را بسته و در مرحله آخر فیوز مربوطه را از داخل جعبه فیوز وصل کنید.

2. لوله گذاری و سیم کشی کلید دو پل

مشابه با شکل، از جعبه فیوز تا محل نصب کلید دو پل یک لوله قرار می گیرد که از داخل آن سیم های فاز، نول، ارت ( به ترتیب رنگ های آبی، قرمز، زرد) از جعبه به داخل قوطی کلید کشیده می شوند. سپس از کلید دو پل تا محل نصب لامپ اول و از لامپ اول تا محل نصب لامپ دوم لوله گذاری انجام می شود.

ازجای کلید کار گذاشته شده 3 سیم تا محل نصب لامپ اول کشیده می شود، به عنوان مثال (آبی، مشکی، قهوه ای) سیم آبی نول می باشد که برای هر دو لامپ مشترک است و همان طور که در شکل زیر پیداست سیم قهوه ای فاز لامپ اول می باشد و از محل نصب لامپ اول سیم آبی و مشکی به محل نصب لامپ دوم کشیده می شود. سیم مشکی فاز لامپ دوم می باشد.

توجه داشته باشید سیم نول که از جعبه فیوز به داخل کلید کشیده می شود به ترمینال کلید وصل نشده و همان طور که در شکل نشان داده شده مستقیم به سیم نول روشنایی ها وصل می شود.

طریقه ی نصب کلید دو پل

ابتدا قاب میانی را باز کنید. بر روی مکانیزم کلید دو پل یک پیچ طلایی یا قرمز وجود دارد و دو پبچ نقره ای که پیچ قرمز رنگ مختص سیم فاز ورودی (سیم قرمز) بوده و پیچ های نقره ای مختص سیم های متصل به لامپ ها (سیم مشکی و قهوه ای) می باشد. بعد از بستن سیم ها در مکانیزم، مکانیزم را در داخل قوطی قرار داده و پیچ چنگ ها را ببندید تا کلید محکم شود.

3. روش لوله گذاری و سیم کشی کلید تبدیل

اگر می خواهیم یک لامپ مثلاً لامپ راهرو را در ابتدا و انتهای راهرو خاموش و روشن کنیم از دو کلید تبدیل استفاده می کنیم تا بتوان لامپ را از دو نقطه خاموش و روشن کرد.

در لوله گذاری برای کلید تبدیل همان طور که در شکل زیرنشان داده شده ابتدا یک لوله از جعبه فیوز یا کلید دیگری وارد یکی از  کلید ها می شود (مهم نیس وارد کدام یک از کلیدها) و سپس از هر کدام از کلیدها یک لوله به محل نصب لامپ ها کشیده می شود. (لوله گذاری به روش دیگر این است که از جعبه فیوز یک لوله به یکی از کلیدها کشیده می شود و از کلید اول تا کلید دوم هم یک لوله قرار می گیرد و سپس از یکی از کلیدها یک لوله تا محل نصب لامپ ها کشیده می شود.)

روش سیم کشی برای کلید تبدیل

مطابق شکل زیر از داخل هر کدام از کلیدهای تبدیل تا لامپ، هر کدام سه رشته سیم وجود دارد. بهتر است دو رشته از سیم ها هم رنگ باشند (مثل سیم های سبز رنگ بالا). دو رشته سیم هم رنگ را در محل لامپ قطع نکنید و تا کلید بعدی امتداد دهید و از داخل لوله وروردی هم دو سیم فاز و نول (قرمز و آبی) را رد می کنیم.

در تصویر زیر فاز ورودی وارد پیچ طلایی رنگ کلید سمت راست شده است. سپس هر دو پیچ نقره ای رنگ در هر دو کلید به همدیگر متصل شده اند (با سیم های سبز). از پیچ طلایی رنگ کلید سمت چپ یک سیم قرمز رنگ مستقیم به لامپ وصل شده است. سیم نول هم مستقیم به لامپ وصل می شود. 

طریقه ی نصب کلید تبدیل در قوطی کلید هم مشابه کلید تک پل بوده که در قسمت نصب کلید تک پل به این موضوع اشاره شده است.

4. روش لوله گذاری و سیم کشی پریز برق

در لوله گذاری پریز برق ابتدا یک لوله ازجعبه فیوز وارد قوطی پریز برق شده که از داخل این لوله 3 سیم فاز و نول وارت (به ترتیب قرمز، آبی، زرد) تا محل نصب پریز برق کشیده می شود. سپس سیم قرمز را به پیچ سمت راست، سیم آبی را به پیچ سمت چپ و سیم زرد به پیچ وسط متصل می شود و در مرحله بعد مکانیزم داخل قوطی مربوطه قرار می گیرد. سپس پیچ چنگه بسته و محکم می شود. در نهایت در مرحله ی آخر قاب کلید بسته می شود.

اصول لوله گذاری برق

  • ابتدا با توجه به نقشه های برق که توسط طراح سازمان نظام مهندسی تهیه و به تایید این سازمان رسیده است محل نصب قوطی های کلید و پریز علامت گذاری و شیار زنی می گردد.
  • سپس قوطی کلیدهای مربوطه داخل دیوار کار گذاشته می شود، مد نظر باشد قوطی های کلید برق در ابعاد و انواع مختلف موجود می باشد که با توجه به نوع کلید وپریز انتخاب و نصب می گردد. همچنین قوطی ها باید با گچ تمام شده تراز نصب شوند.
  • با توجه به رعایت اصول استاندارد و استفاده کلید و پریزهای برق در مکان های مختلف، قوطی کلیدها در ارتفاع و فاصله های مشخصی نصب می گردند. لوله کشی هایی که در دیوار و سقف، کف سازی بتن و … بصورت دفنی اجرا می گردد از نوع لوله کشی توکار محسوب می شود.
  • استفاده از لوله های پلی آمید و یا سایر لوله های پلاستیکی که در معرض آتش سوزی مشتعل شده و می سوزد بطور کلی ممنوع است.
  • استفادهاز لوله های زیر در سیم کشی همه نوع ساختمان مجاز است:
  • لوله فولادی  pg از نوع سیاه یا گالوانیزه
  • لوله فولادی خرطومی گالوانیزه بدون روکش (pg)
  • لوله فولادی خرطومی گالوانیزه با روکش پی وی سی (pg)
  • لوله پلاستیکی صلب از نوع غیر خودسوز
  • لوله پلاستیکی خرطومی از نوع غیر خود سوز (استفاده از این لوله در ساختمانهای غیر صنعتی به صورت روکار غیر مجاز است)
  • اندازه لوله ها با توجه به قطر داخلی آنها باید با احتساب تعداد سیم ها، قطر آنها، طول لوله و تعداد خم های موجود در آن به نحوی انتخاب شود که انجام سیم کشی بدون مصرف نیروی بیش از حد امکان پذیر باشد و در عایق بندی سیم ها ساییدگی یا پارگی ایجاد نشود. بایستی نسبت قطر داخلی لوله به قطر دسته سیم ها و با قطر کابل چند رشته ای حداقل برابر 3/1 باشد.
  • لوله ها باید هنگام نصب خالی باشند و سیم ها یا کابل ها پس از تکمیل و پایان لوله کشی و اتمام نازک کاری به داخل آنها هدایت شوند.
  • لوله گذری به صورت مورب روی دیوارها کاملا ممنوع است.
  • در طول هر قسمت از لوله کشی که بین دو جعبه تقسیم یا وسیله ای مشابه قراردارد نباید بیش از چهار خم 90 درجه جمعا 360 درجه وجود داشته باشد؛ در غیر اینصورت باید از جعبه تقسیم کششی استفاده کرد.
  • پس از انجام لوله گذاری بایستی تمامی مراحل به تایید ناظر برق ساختمان برسد.